11 Ocak 2022 tarihinde Edirne’de 2022 Edirne Turizm Master Planı toplantısı yapıldı. Edirne Valisi Sayın Ekrem Canalp öncülüğünde yapılan toplantıya sayın valimiz yanında ilgili vali yardımcısı, Edirne Belediye Başkanımız Recep Gürkan, Kapadokya Rektörü Sn Hasan Ali Karasar, ilçe kaymakamları, ilçe belediye başkanları, il genelinde bürokratlar ve il genelinde sivil toplum kuruluşları katıldı. Enez’i temsilen toplantıya Kaymakamımız Şükrü Alperen Göktaş, Belediye Başkanımız Özkan ve Kartopu Enez Gönüllüleri ve Doğa Derneği adına İsmet Esengin katıldılar.
Toplantının ilk bölümünde Sayın Vali Edirne’nin turizm potansiyelinin yüksekliğinden ve bu potansiyeli yeterince kullanamadığımızdan bahsetti. Edirne’nin bu potansiyelinin kullanılmasına yönelik kapsamlı bir plan hazırlandığını belirtti. Bu planların ilçelere gönderilip gerekli ilçe yönetimlerince görüşülüp gerekli düzenlemelerin kısa sürede tamamlanacağını belirttiler. Edirne Belediye Başkanı da Edirne merkezin dünyada Floransa’dan sonra kilometrekare başına en çok tarihi esere sahip ikinci kent olduğunu belirtti. Konuşmasında Edirne merkezin tarihi ve kültürel birikiminden ve bu birikimleri kullanmaya yönelik projelerden bahsettiler. İlgili konuşmalardan anladığıma göre Edirne’ye yapılacak hızlı tren bağlantısı turizmde İstanbul potansiyelinin daha fazla kullanılmasına yol açacak. Ayrıca Edirne Türkiye’de sağlık turizminin geliştirilmesi için seçilen 8 ilden biri. Toplantıda Edirne’nin kültürel zenginlikleri arasında sahip olduğu 17 müze de var. Daha da iyisi 4 tanesi Edirne Belediyesi tarafından yapılacak 13 yeni müzenin de yolda olduğu. Bu özelliği ile de Edirne Türkiye’de bir numara imiş. Ayrıca 2022 yılı ‘EDİRNE YILI’ olarak ilan edilmiş.
Toplantının ikinci bölümünde Turizm Master planına katkı sunabilecek yaratıcı ve yenilikçi önerilerin alınması için katılımcılara söz verildi. Söz alan Keşan Belediye Başkanı Mustafa Helvacıoğlu anlatılan planlamanın Edirne merkezi ön plana çıkardığını, ilçelerin potansiyellerinin ayrı ayrı değerlendirilmesinin gerektiğini belirttiler. Saros Körfezi ile ciddi turizm potansiyeli olmasına rağmen altyapı eksiklikleri ve tesis azlığı yüzünden bunun kullanılamadığını belirtiler. Ayrıca Koru dağlarının sağlık turizmi açısından çok uygun olduğunun altını çizdiler. Sayın Helvacıoğlu’ndan sonra ben söz aldım. Saat 14.00’te olan toplantıya yetişmek için kahvaltı bile edemeden toplantıya katıldığımdan ve gastritimin azması yüzünden konuşmakta biraz zorlandım ve istediğim tüm konulara değinemedim.
Konuşmamda Sn Helvacıoğlu ile aynı görüşte olduğumu ve tüm ilçelerin turizm planlamalarının ayrı ayrı yapılması gerektiğini belirttim. (Konuşmasında Sn Gürkan da Edirne’nin tarih içinde yaşadığını belirtmişti) Sn Gürkan’ın benzetmesine atfen de Enez’in sadece tarihle iç içe değil aynı zamanda 8500 yıla dayanan bir tarihin üzerinde oturduğunu belirttim. Yanlış planlama ile şu an Enez’de çoğunlukla ikinci konut (yazlık konut) turizminin olduğunu bunun da Enez’in gerçek potansiyelini tehdit ettiğini belirtmeye çalıştım.Enez Limanının kurulacak gümrük ile feribot seferlerine açılacak olması ne kadar olumluysa, Enez-Keşan yolunun yapılmamış olmasının, turizm altyapı eksikliklerinin(mevcut kentsel altyapı eksiklikleri yanında) olumsuzluğuna değinmeye çalıştım.
Bu toplantıda Trakya Kalkınma Ajansı tarafından 2013 yılında ‘2013-2023 Trakya Bölgesi Turizm Master Planı’ hazırlanmış olduğunu da ilk kez öğrendim. İlgili rapor kitabını okuduğumda çalışmanın iyi niyetle yapılmasına karşın hem içerik olarak fakir olduğunu hem de bir derinliğinin olmadığını gördüm. Kitapta Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ ayrı ayrı ele alınıyor. Bu kitapta Enez Saros Körfezi başlığında Keşan’la birlikte ele alınıyor. Enez ile ilgili kısımlar Meriç Deltası, Gala Gölü ve Milli Park Alanı, Antik Kent ve Antik Kale başlıklarında birer paragraf ve üçer cümleden ibaret. Raporda Konaklama tesislerinin ve altyapı eksikliğinden, Yeme içme tesislerinin yetersizliğinden, Enez-Keşan karayolunun iyileştirilmesi gerektiğinden ve Kanalizasyon alt yapısının yapım aşamasında olduğundan söz edilmekte.
Amaçlar ve stratejiler bölümünde konaklama tesislerinin kapasitelerinin arttırılmasına yönelik maddeler, yerel ürünleri sunan yeme içme hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik maddeler, Saros kıyı kumulunun korunmasına yönelik maddeler, doğa ve kıyı turizminin geliştirilmesi ve alternatif turizme yönelik maddeler ile sonuncusu ama en önemlisi ‘Enez’deki tarihi mirasın doğal kültür turizmi ve arkeolojik turizme kazandırılması’ başlıklı maddeler bulunmakta. Bu başlığın alt maddelerini olduğu gibi yazıyorum. ‘Arkeolojik kazılar ile tarihi kentin ortaya çıkarılması, mevcut kale duvarlarının ve kilisenin restore edilmesi’ ve ‘Açık hava müzesi oluşturulması’
Bu rapordan ve genel olarak toplantıda Enez’e ayrılan mütevazi zamandan hareketle şu naçizane yorumda bulunuyorum. Raporun içerisinde Enez’in milattan önce 7000 yılında kurulduğu belirtilmesine rağmen Enez gibi (bırakın Türkiye’yi dünyada eşi benzeri az) tarihi, kültürel, doğal zenginliklerle bezenmiş bir kenti böyle küçük paragraflara ve hızlı geçiştirilen yorumlara hapsetmek Edirne bürokrasisinin Enez’i hiç tanımadığı ve bu zenginliklerin farkında olmadığı anlamına gelir. (Ayrıca Edirne’ye 30 müze yapılırken Enez için de öncelikle Kent Müzesi ve Açık Hava Müzesi ve sonrasında kapsamlı bir Arkeolojik Müze planlanması muhakkak ele alınmalıdır.)
Şimdi heyecanla vali beyin ilçeler bazında hazırlanan Turizm Master Planında Enez’in nasıl yer aldığını, ilçe yönetimlerine gönderilen bu planda gerekli iyileştirme ve katkıların hangi platformda ve nasıl yapılacağını bekliyoruz. Umuyoruz ki doğru (geniş) katılım ve yöntemle güzel bir plan ortaya çıkar.
Sözün Özü: Enez bugün bile gayret gösterirse tarih, kültür, doğa ve su sporları ile inanç turizminin dünya çapında gözde bir kenti olmaya adaydır. . Bu özelliği ile de doğru bir şekilde ele alınıp geleceğe doğru bir şekilde hazırlanmalıdır.
