HÜSEYİN ÜNSAL YÜCEL Yüksek lisans eğitimi almak ve çalışmak için gittiği dünyada havası en kirli ülkelerden olan Çin'in başkenti Pekin'de 6 yıl yaşayan 28 yaşındaki Bora Aykut, kirliliğin zararlarından korunmak için yaygın olarak kullanılan hava temizleme cihazlarını Türkiye'de pazarlamaya karar verdi. Çalıştığı firmadaki işinden ayrılarak bir buçuk yıl önce Türkiye'ye dönen Aykut, havası en kirli yerleşim merkezlerinden memleketi Keşan'da kurduğu şirkette İsviçre'den ithal ettiği hava temizleme cihazlarını satmaya başladı. Bora Aykut, 6 yıl yaşadığı Çin'de hava kirliliğinin tehlikeli boyutlarda olduğunu belirterek, "Çin dünyada havası en kirli ülkelerinden biri. Özellikle Pekin'in etrafındaki fabrikalar nedeniyle havası çok kirli. Hava temizleme cihazlarını hem ofislerimiz de hem de evlerimizde kullanıyorduk. Aklıma bir fikir geldi ve Türkiye'de bu işi yapmaya karar verdim. Çin'deki işimi bırakıp Türkiye'ye döndüm. Memleketim Keşan'da da dünyadaki en iyi hava temizleme sistemleri üzerine cihaz üreten bir markanın distribütörü oldum. Burada kurmamın nedeni hem Keşanlıyım, hem de Keşan Türkiye'nin en kirli havasına sahip şehirlerinden biri." dedi. KAPALI ALANDAKİ HAVA KİRLİLİĞİNİ TEMİZLEMEK ÇOK ÖNEMLİ Keşan'daki hava kirliliğinin ısınma amacıyla yüksek miktarda kömür kullanımından kaynaklandığını ifade eden Aykut, şunları söyledi: "İstanbul, Kocaeli, Gebze, Bursa gibi bölgelerde hava kirliliği fabrikalardan kaynaklanıyor. Genel olarak bakıldığında hava kirliliği dünyanın her yerinde var. Ama Keşan'da kömür kullanımından dolayı kirlilik yaratan partikül oranları yüksek çıkıyor. Bir insan kışın günün çoğunluğunu kapalı alanda geçiriyor. Kapalı alandaki hava kirliliğini temizlemek çok önemli. Alana göre küçük ve büyük modeller var. Sigara dumanı veya alerji için de farklı modeller var. Cihazların karbon filtreleri var. Cihazları belirli gazları, kimyasalları, kokuları soğurarak filtrelerinden geçirir ve dışarı temiz havayı bırakır." ÇOCUKLU AİLELER TERCİH EDİYOR Bora Aykut, Türkiye'de de hava temizleme cihazlarının öneminin anlaşılmaya başlandığını dile getirerek, "Ofis veya diğer işyerleri gibi insanların bir arada olduğu alanlar dışında özellikle çocuklu aileler evlerinde tercih ediyor. 0-7 yaş grubu çocukların hava kirliliğine bağlı hastalıklara daha fazla hassasiyetleri var. Yeni doğanlarda bronşit, astım gibi hastalıklar hava kirliliğine bağlı görülebiliyor. Biz de çocuklu ailelerin bu cihazı kullanmalarını öneriyoruz." Çin'den Keşan'a geldiğinde dışarıda maske takarak dolaştığını ve insanların kendisini garipsediğini belirten Aykut, şehirde hava kirliliğinden kaynaklı sağlık sorunlarının arttıkça maske takarak korunmaya çalışanların sayısının da arttığını söyledi. KİRLİLİK TEHLİKELİ BOYUTLARDA Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Çevre Mühendisleri Odası tarafından hazırlanan hava kirliliği raporuna göre Keşan'da 2016 yılında sınır değerlere göre SO2 (kükürt dioksit) oranı 166, PM10 (partikül maddeler) sınır değeri ise 197 kere aşıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Hava Kalitesi İzleme İstasyonları'nın ölçümlerine göre Keşan'daki veriler havaların soğumasıyla özellikle akşam saatlerinde 'hassas' ve 'kötü' seviyede tespit edildi. Kentte solunum yollarına bağlı hastalıklar artış gösterirken, vatandaşlar bazen kirli hava nedeniyle nefes almakta bile güçlük çekiyor. DOĞALGAZ VERİLEN ABONE SAYISI YETERSİZ Keşan'da hava kirliliğinin önlenmesi için GAZDAŞ tarafından başlatılan doğalgaz altyapı çalışmalarında ise sona gelindi. Altyapı çalışmalarında yüzde 90'a yaklaşılırken, şehir genelinde yaklaşık 3 bin aboneden bin 500'üne doğalgaz verildi. Edirne İl Mahalli Çevre Kurulu tarafından alınan kararla bu yılda Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından ihtiyaç sahiplerine verilecek yerli kömürün belirlenen kriterlere uymadığı gerekçe gösterilerek, daha önce kalitesiz bulunan 4 bin kalorili, kükürt oranı yüksek yerli kömürlerin dağıtılmasına karar verdi. Keşan Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ekipleri ise kazan ve kömür kalitesi denetimlerini sıklaştırdı.