Sünnet erkek çocuklarda doğuştan penis başını örten derinin fazlasının cerrahi olarak kesilmesidir. Tıbbi adı sünnet yapmak anlamına gelen ‘Circumcision’ (Sirkimsizyon) dır. Sünnet olayının hem tıbbi, hem dini (geleneksel), hem de toplumsal (sosyal) yönü vardır. Sünnet olma İbrahimi (Hz.İbrahim) bir gelenek olarak dinimizde vardır. Peygamber emridir. Ancak bazı toplumlarda sünnet olmanın Müslüman olma anlamına geldiği içindir ki sonradan Müslüman olan erkek bireylerde sünnet işlemi tercih edilmektedir.
Toplumsal yönü çok daha önemlidir. Türk halkı bu sosyal olayı çok ileri boyutlara taşımış, etkinliğe dönüştürmüşlerdir. Bazen düğün, bazen mevlüt gibi toplumsal dayanışma ve kaynaşma aracı yaparak bu olayı yüceltmişlerdir. Aileler için bir sevinç ve kaynaşma günüdür. Erkek çocuklar için kendilerini şehzade gibi hissettikleri gündür. Sünnet şölenleri nişan, evlenme, askere gönderme şölenleri gibi kutsanmıştır. Bazı varlıklı aileler, (belediyeler ve dernekler) kendi çocukları ile beraber fakir fukara ve öksüz çocukları da sünnet ettirerek toplumsal yardımlaşma sağlayarak bu olaya manevi boyut kazandırmışlardır.
Tıbbi yönüne gelince burası çok daha önemlidir. İlahi güç bütün canlılara beslenme güdüsünden sonra ikinci olarak üreme içgüdüsü vermiştir. Üreyip canlılığını devam ettirerek kendi genlerini ileriki nesillere aktararak ölümsüzleşme arzusu taşımaktadır. İşte penis denilen organ üremede gerekli bir organdır. Hem tohum hücresi taşır, hem idrarı taşır, hem de cinsel ilişkide doyum(orgazm) için gereklidir.
Penis vücutta en iyi beslenen organdır. Çift atardamarı(temiz kan) olan iki organdan birisidir. Diğeri göbek kordonudur. O da çocuğu besler. Ayrıca bol sinir taşımaktadır. Hem duyusal (dokunma) sinirleri çoktur, hem de otonom (istemdışı) çalışan sempatik ve parasempatik dediğimiz sinirleri vardır. Parasempatik sinirler ereksiyonda (sertleşme), sempatik sinirler boşalmada görev alırlar. Duyusal sinirler ise cinsel ilişkide zevk ve orgazmı sağlar. Vücuttaki hücrelerden sinir hücreleri harab olursa yenilenemez, tamiri mümkün değildir. Diğer vücut hücrelerinden çoğu yenilenebilir hücrelerdir. Bu bakımdan penisteki sinirler travmatik veya özellikle yakıcı aletlerle zedelenirse ilerde ya erken boşalma ya sertleşme veya doyum sorunları(orgazm) ortaya çıkmaktadır. O halde sünnet ameliyesi önemli cerrahi bir işlemdir.
Sünnetten önce neler yapılmalıdır?
Çocukların genital organları (testis ve diğerleri) iyice muayene edilmeli, kan tahlili, kanama, pıhtılaşma zamanı yapılmalı, anomali olup olmadığına bakılmalıdır.
Sünnet hangi yaşlarda yapılmalıdır?
En iyi yaş 0-2 yaştır. Çocuk bilinçlenmeden yapılması en uygundur. Bu olmuyorsa 6-7 yaşından sonra, çocuk bilinçlendikten sonra çocuğu kandırmadan, dürüst davranarak kendi isteği ile sünnet olması sağlanmalıdır. Çünkü bu yaşlarda çocuklarda psikolojik olarak iğdiş edilme, penisini kaybetme korkusu çoktur.
Sünnet nasıl yapılmalıdır?
Birçok metodu vardır. (Cerrahi, çan metodu, klemp.) Ancak en iyi sünnet lokal veya genel anestezi ile steril ortamda yapılan cerrahi sünnettir. Bu konuda bilgi ve belgesi olanlar tarafından yapılmalıdır. Ayrıca kesinlikle yakıcı aletler kullanılmamalıdır. Çünkü yukarıda saydığımız penisteki sinirler yandığı zaman tekrar yenilenmemektedir. Aletler steril olmalı, toplu sünnetlerde çok dikkatli olmalıdır. Aletler yoluyla hem enfeksiyon hem de taşıyıcı sarılık (Hepatit-B, AİDS) birbirlerine taşınabilir.
Hangi durumlarda erken sünnet yapılır?
Sık sık enfeksiyon olanlarda, sünnet derisi dar olanlarda erken sünnet edilir. Ayrıca doğuştan delik anomalisi olanlarda kanama ve pıhtılaşma zamanı bozuk olanlarda, bazı ilaçlara alerjisi olanlarda yapılmamalıdır. Veya tüm tedbirler alındıktan sonra hastane şartlarında yapılmalıdır.
Sünnetin faydaları nelerdir?
İdrar yolu enfeksiyonlarını önler. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar daha az olur. Penis kanseri riski azalır. Ayrıca son zamanlarda Dünya Sağlık Teşkilatı AİDS ile mücadelede sünnet olun çağrısı yapmaktadır. Sünnet olanlarda AİDS’e yakalanma riskinin %60 azaldığı tespit edilmiştir.
Kısacası düğünden veya mevlütten bir hafta önce yapmak en uygundur. Düğün salonunda ve evlerde mümkün mertebe yapılmamalıdır. Çocuklar 6-7 yaşından büyükse ikna ederek, kandırmadan, korkutmadan yapılmalıdır. Çocuğun hayatında önemli bir yeri olan sünnet olayını güzel anılarla hatırlaması için gereken itina ebeveynler ve sünnet yapanlar tarafından gösterilmelidir.
Selam ve saygılar.
Opr.Dr.Nurettin ALPARSLAN
Üroloji Uzmanı
