HABER MERKEZİ
Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği ile Keşan Eğitim ve Dayanışma Federasyonu Edirne'de Meriç Nehri'nde bir araya gelerek, 2 Ağustos 1944 tarihinde Auschwitz kampında hayatını kaybeden Roman vatandaşları andı. Etkinlikte Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği adına konuşan dernek yönetim kurulu üyesi Gamze Kesermiş, aynı acıların bir daha yaşanmamasını temenni ettiklerini söyledi.
Romanların yer yüzünün bahtı gülmeyen toplum olduğunu söyleyen Kesermiş, "Romanlar, tarihsel adıyla çingeneler, yeryüzünün bahtı gülmeyen toplumu 14. yüzyıldan beri yaşadıkları Avrupa coğrafyasında yerli halklar tarafından zulüm, baskı, derin ayrımcılıklarla karşılaştığı kadar ülkelerin, siyasi ideolojilerin acımasızlığı altında sistematik ölümlere maruz bırakılmışlardır. Tarihin karanlık sayfalarında yer alan 2-3 Ağustos 1944 Alman Nazi yönetimi altında 2 bin 900 Romanın toplu olarak gaz odalarında imha edildiği gündür" dedi.
Avusturya, Macaristan, Hırvatistan, Romanya'da Nazi yönetimi ve Nazi işgali sonrası kurulan idarelerce çıkarılan kanunlar ve uygulamalar gereği Roman nüfusunun önemli kısmının mal ve mülklerine el koymasının ardından, toplama kamplarına gönderildiğini söyleyen Kesermiş, "13 Ekim 1942'de çıkarılan emirle toplu katliama dönüştü ve savaş bittiğinde, Auschwitz - Birkenau, Chelmno, Sobibor kampları olmak üzere çeşitli toplama kamplarına sevk edilen Avusturya ve Almanya Romanlarından yarıdan fazlası (yaklaşık 25 bin) öldürülmüştür. Belzec, Jasenovac kamplarındaki Balkan Romanlarının kaybı ise bunun çok daha ötesindedir. O dönemde Avrupa'daki Roman nüfusunun 1 milyondan az olduğu düşünüldüğünde 220 bin ile 500 bin arasında değişen çingene katliamının boyutları ortaya çıkmaktadır" diye konuştu.
Soykırımın bu yıl 77'nci yıldönümü olduğunu söyleyen Kesermiş, "Bugün 'kıyım' olarak bilinen porajmosun 77'nci yılı. Romanların yaşadıkları acılar dillerinde saklı kaldı. Saklı tarihin bilinmeyen Romanlarına yönelik bazı Avrupa ülkelerinde koruma amaçlı azınlık hakları tanınmış olmasına rağmen etnik saldırılara, ayrımcı uygulamalara uğramaktadırlar. Bu günün anısına 2-3 Ağustos'ta Alman Nazi yönetimi altında katliamda yaşamını yitiren Romanların ve Srebrenitsa katliamında yaşamını yitiren Müslümanların acılarını da paylaşıyor, başka katliamların yaşanmamasını temenni ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Keşan Eğitim ve Dayanışma Federasyonu adına söz alan Federasyon Başkanı Hasret Dinç, açıklamasında, “Nazi Almayasında 1936-1944 yıllarında arasında Kadim Roman toplumuna yönelik uygulamalar tarihin çeşitli dönemlerinde Avrupanın bir çok ülkesinde görülmüştür. Osmanlı döneminde kitlesel olarak bu tip uygulamalar yaşanmamıştır. Yaşanmaması tarihimiz açısından çok değerlidir. Nazi Almanyasında yaşanan soykırımı Almanya ancak 1982'de Romanların tıpkı Yahudiler gibi Hitler’in hedefi olduğunu ve soykırımına uğradığını, Birleşmiş Milletler de 1989'da etnik nedenlerden dolayı soykırımına tabi tutulduklarını kabul etti. Hittlerin sarf Aryan ırkı yaratmak için kullandığı insanlık dışı ırkçı faşist uygulamaları kınıyoruz. Bir daha 2 Ağustosların yaşanmaması dileği ile 2 Ağustos Roman Soykırım Anma gününde katledilen Romanları rahmetler ile anıyoruz” ifadelerine yer verdi.
