Enez’de bulunan STK’larla yaptığımız söyleşilerin onuncusun konuğu Enez Amatör Denizciler ve Su Sporları Derneği Başkanı Kerim Yurk. Kendisiyle Enez’de amatör denizcilerin faaliyetleri ve sorunları üzerine konuştuk.

Söyleşide İE- İsmet Esengin, KY- Kerim Yurk kısaltmalarıdır.

İE- Derneğiniz ne zaman kuruldu? Derneğinizin tam adı nedir? Kaç üyeniz var?

KY- Enez Amatör Denizciler ve Su Sporları Derneği 2020 yılında kuruldu, Ancak bizim zaten 5 yıl önce kurduğumuz Enez Amatör Denizciler Derneği vardı ve 2020 yılında bu isimdeki derneğimizi kapatarak yeni bir isim ve daha gelişmiş bir tüzük ile faaliyete başladık. Derneğimizin şu anda 70 üyesi var. Üye kaydında temel prensimiz kişinin tekne sahibi olması, denizi ve denizciliği sevmesi.

İE- Derneğinizin amacı ve işlevi nedir?

KY- Derneğimizin ana amacı  deniz sevgisini aşılamak, denizi ve denizciliği sevdirmek. Bunun yanında gençlere su sporları ile ilgili eğitim vermek, amatör denizcilerin her tür sorununda yanında olmak, tekne sahiplerine eğitim vermek. Tabii tüzüğümüzde de yer aldığı üzerine Enez konusunda tanıtımlar yapmak, Saros körfezinin geleceğine dönük bilimsel çalışma ve yayınlar yapmak. Özellikle Saros Körfezindeki balık çeşitliliğinin yok olmaması konusunda daha önce İstanbul ve Çanakkale Üniversitesi Su Ürünleri Fakültelerinin hocaları ile değerli çalışmalar yaptık

İE- Enez’deki amatör denizcilerin sorunları nelerdir?

KY- Bu gün ülkemizde 50 Bin'e yakın amatör tekne olmasına rağmen ne yazık ki Amatör Denizcinin adı yok. Ülke ekonomisine bu denli destek olan Amatör Denizcilerin en büyük sorunu ise bağlanma sorunudur. Günümüzde balıkçı barınakları yeterli olmadığından özellikle 5 metre üzerine tekne sahipleri marinalara mecbur edilmekte,  Balıkçı barınaklarında da Amatör Denizciler yük gibi görülmekte ve Su Ürünleri Yönetimlerinin insafına bırakılmaktayız. Oysa Balıkçı barınaklarının en büyük gelir kaynağı amatör tekne sahipleridir. Enez Liman Başkanlığına kayıtlı yaklaşık 500'e yakın amatör tekne vardır. Enez Balıkçı barınağına ise tekne bağlayan 130 civarında amatör denizci var.

İE- Bu sorunların çözümüne yönelik neler yapılabilir?

KY-  Ülke genelinde amatör denizcinin sorunlarının çözümü için öncelikle sadece amatörlere hitap eden barınaklar yapılmalıdır. Bu barınaklar amatör denizcilerin kuracağı dernek veya kooperatifler tarafından işletilmelidir. Bunun yanında amatör denizciler mutlaka örgütlenmelidir ve sorunlara sahip çıkan bir federasyon olmalıdır. Amatör Denizcilik Federasyonu olmasına rağmen bu federasyon sadece yat, motor yat sahiplerinden oluşmaktadır. Bizim gibi gerçek amatörler biraz sahipsiz. Bu konuda ciddi çalışmalar yapmayı planlıyoruz.

İE- Amatör denizcilerin balıkçı barınağında bağlama ücretlerinin 600TL’den 1500 TL ye çıkması konusunda tepkileri var. Bu konuda düşünceleriniz neler?

KY- İlk kez bu yıl böyle bir sorun yaşıyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığı her yıl balıkçı barınakları ile ilgili fiyat listesi yayınlıyor. Enez Balıkçı barınağına tekne bağlayan arkadaşlarımız genelde 4-6 ay arası orada kalıyor. Ve dernek yönetimi olarak geçtiğimiz yıllarda tek fiyat uygulaması yaptık ve 600 Tl. ödedik. Tekne sahibi arkadaşlarımızın fiyatla ilgili sorunu yok. Bu yıl aylık bağlama ücreti 257 Tl. Arkadaşlarımız pandemi süresince belki teknelerini bile bağlamayacak. Bunları göz önüne alarak, Kooperatif yönetimi ile yaptığımız görüşmede, bağlama ücretinin 4 aylık olarak alınmasını talep ettik. (Yani 1000 Tl).  6 Metreden büyük tekneler içinde 1500 Tl. önerimiz oldu. Ne var ki yönetim ısrarla 6 aylık bağlama ücreti olarak 1500 lira alacağını, vermeyenlerin yerlerinin satılacağını belirtiyor. Bu uygulama kabul edilemez. Koop. Başkanı Yaşar Pınarcı, çok anlayışlı davrandı ama sanırım yönetimde sorun çıktı. Yasa açık, bağlama ücreti tekne bağlandığında kalınacak süre kadar ödenir. Buna rağmen Kooperatifin zor durumda kalmaması için bizler hemen 4 aylık bağlama ücreti ödeyelim, daha fazla kalan olursa geri kalanını öder dedik ama şu anda aba altında sopa gösteriliyor. Tabii şu anda üyelerimiz Kooperatif tarafından verilecek hesap numarasını bekliyor. Gelince zaten paralarını yatıracak. Yani Kooperatif ortalama 150 Bin liraya yakın bir gelir elde etmiş olacak.

İE- Benzer şekilde limanda teknesi olan amatör denizciler güvenlik, hırsızlık olayları, elektrik ve su sağlanması, çekek yerlerinin düzeni ve gelişigüzel tonozlama konularında şikayetleri bulunmakta. Bu sorunların kalıcı olarak nasıl çözülebileceğini düşünüyorsunuz.

KY- Aslında asıl sorun bağlama parası dışında sizin belirttiğiniz sorunlar. Tekne sahibi arkadaşlarımız bıkmış durumda. Tekneleri ile birlikte kendi can güvenlikleri de yok. Çünkü Balıkçı barınağında güvenlik yeterli değil. Her akşam yüzlerce kişi barınak içinde içiyor, teknelere biniyor, tekne içinde ateş yakıyor. Çekek yerinden faydalanamıyoruz, teknemizi çekip, indiremiyoruz. Tonoz ise ayrı bir dert. Sorunların çözümüme gelİNCE; Edirne Valiliğine yaptığımız müracaat ile derneğimiz adına balıkçı barınağına kamera sistemi kurdurduk.Tel örgü konusunda destek olduk. En doğrusu Kooperatif yönetimi ile Derneğimiz yönetiminin sorunlara birlikte çözüm üretmesi. Bu yıl da biz önerilerimizi  anlattık. Bu önerilerden Kooperatif  gelir elde de edecekti. Ama şu ana kadar projelerimize dönüş yapmadılar. Üyelerimizin çoğu Enez’de evi ya da yazlığı olan ve Enez’i seven kişiler. Sorunlarımızın çözümünde Enez Kaymakamlığı ve Belediye Başkanlığından da destek bekliyoruz.

İE- Amatör balıkçıların yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadan tekne edinmeleri ve kolayca amatör denizci belgesi almaları bu arkadaşlar için bir güvenlik riski oluşturmakta mıdır? Geçen aylarda ölümlü bir kaza da yaşanmıştı. Bu konuda derneğinizin eğitici faaliyetleri olacak mıdır?

KY- Aralık 2020 tarihine  kadar 614.023 kişiye Amatör Denizci Belgesi,  82.967 kişiye Kısa Mesafe Denizci Belgesi verildi. Enez Liman Başkanlığı da yaklaşık 5000 kişiye belge vermiştir. Ne var ki AB standartlarına uyma adına belge verilenlerin bir çoğu sadece yazılı sınavı verdiği için sorun yaşanmıştır. Belge alanların bir çoğu tekneye binmemiştir. Bunları göz önüne alarak bu yıl içinde gerek tekne sahiplerine gerekse belge alanlara uygulamalı eğitim vermeyi planlıyoruz. Ayrıca belirli bir yaş grubunu da tekne eğitimi vermek istiyoruz. Enez Kaymakamlığı ve Enez Belediye Başkanlığı ile işbirliği içinde olarak denizi sevenlere, denize gönül verenlere destek olmayı amaçlıyoruz.

İE- Tekneyle denize açılan amatör denizcilere yönelik ilk yardım dahil eğitici ve uyarıcı bir rolünüz olacak mıdır?

KY- Yukarıda belirttiğim eğitimlerin yanında İl Sağlık Müdürlüğü ile yapacağımız bir çalışma ile Yaz döneminde tekne sahiplerine ilk yardım eğitimi de verdirmeyi düşünüyoruz.

İE - Benzer şekilde balık avlayan amatör denizcilere sürdürülebilir balıkçılık için yasal limitlerde avcılık yapılması, balık boylarına dikkat edilmesi gibi konularda bilgilendirici/ eğitici faaliyetleriniz olacak mıdır?

KY- Bu konuda önceliğimiz bilimsel çalışmalar. Tabii üyelerimize yasal limitlerde balık tutulması, sürdürülebilir bir denizcilik için eğitimler verilecektir.

İE-  Usta denizciler ve balıkçılar genelde usta oldukları konuları paylaşmayı sevmez. Bu nitelikteki arkadaşların hiç değilse temel konularda deneyimlerini paylaşması konusunda etkinlikleriniz  olacak mıdır?

KY- Enez Kaymakamlığına Dernek yeri tahsisi konusunda resmi müracaat yaptık. Bu konuda çalışmamız sürüyor ve en kısa zamanda dernek lokalimiz olacak. Burada uygun zamanlarda toplantı yaparak ustaların anılarını, yaşadıklarını, deniz tecrübelerini dinleyeceğiz. Ayrıca Usta balıkçı ve denizcileri belirli dönemlerde Enez'e davet ederek sohbetler düzenleyeceğiz. Amacımız denizi ve denizciliği sevdirmek. Tabii bunu yaparken en önemli güç ise üyelerimizden aldığımız güç olacaktır.

İE- Sahil güvenlikle amatör denizcilerin ilişki ve iletişimi nasıl geliştirilebilir?

KY- Daha önce Derneğimiz adına yapılan kamera sistemini Sahil Güvenlik Komutanlığına da kurdurduk. Bu yıl üyelerimizin tekne ve telsiz bilgileri, irtibat numaraları, kan gruplarını içeren bir dosyayı Sahil Güvenlik Komutanlığına vereceğiz. Komutanlık tekne adını gördüğü andan itibaren bu teknenin kime ait olduğunu ve diğer bilgilerini elinde bulunduracak. Tabii uygun görmeleri halinde üyelerimize yönelik eğitimlerde teklif edeceğiz.

İE- Eklemek istediğiniz başka konu bulunmakta mıdır?

KY-Amatör Tekne sahiplerinin sorunları, Balıkçı barınakları, yapılması gerekenler, yapılmaması gerekenler. Bunların hepsinin konuşulması gerekiyor. Bizim asıl sorunumuz bağlama parası değil. Kooperatif yönetimi ile oturup diğer konuları konuşmak, birlikte proje hazırlamak. Çünkü üyelerimizin bir çoğu yeterli eğitim almış, önemli görevler üstlenmiş ve kooperatife proje konusunda destek olacak nitelikte kişiler. Onun için öncelikle yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ile bir araya gelerek Enez'i konuşmalıyız. Enez'li balıkçı sayısının neden azaldığını, göllerin neden kuruduğunu, Saros Körfezinde balık çeşidinin neden azaldığını, neden deniz ve kara avcılığı turizminin yapılmadığını, nasıl Enez'e daha fazla turist getirebileceğimizi konuşmalıyız. Kişileri değil, Enez'i konuşmalıyız.Bu söyleşi vasıtasıyla sorunlarımızı dile getirebildiğimiz için çok teşekkür ederiz.

Enez’e değer katan STK’lar yazı dizimizin onuncusunun konuğu Enez Amatör Denizciler ve Su Sporları Derneği Başkanı Kerim Yurk oldu. Bir sonraki yazımızda Enez Kartopu Enez Gönüllüleri Derneğini konuşacağız. Sağlıkla kalın.