AYGÜL KONAR

Ayçiçeği üretiminin 2020 yılında ülke genelinde yüzde 20 azaldığını belirten Erkin, son yılların kurak gitmesi ve aşırı güneş radyasyonu etkisiyle ayçiçek veriminde bu yıl aşırı düşüş yaşandığını kaydetti.

Hüseyin Erkin, açıklamasında, “Trakya Birlik bünyesinde, DSİ ve diğer ilgili kamu kurumlarıyla tarımsal sulamaların koordine edilebileceği ve takip edilebileceği Sulama Daire Başkanlığı birimi acilen kurulmalıdır” ifadelerine yer verdi.

“PİYASA FİYATI YÜKSELİYOR”

Ayçiçeği üretiminin ülke genelinde en az yüzde 20 azaldığını, kuraklık dolayısıyla  Trakya’da bu oranın yüzde 50’lere ulaştığını ifade eden Erkin, açıklamasında şunlara yer verdi: “Dövizdeki artış ve vergiler nedeniyle ayçiçeği  ithalatı cazip halden çıkmıştır. Son yılların kurak gitmesi ve aşırı güneş radyasyonu etkisi ayçiçek verimini bu yıl çok düşürdü. Dolayısıyla piyasa fiyatı yükseliyor. Çiftçi son yıllarda ilk kez ayçiçeğinden para kazanacak konuma gelecek. Yapılacak müdahalelerle gelecek yılların umutları yok edilmesin. Bu yüzden tarımsal sulamaların acilen tamamlanması şarttır. Trakya Birlik bünyesinde, DSİ ve diğer ilgili kamu kurumlarıyla tarımsal sulamaların koordine edilebileceği ve takip edilebileceği Sulama Daire Başkanlığı birimi acilen kurulmalıdır. Trakya Birlik ana sözleşmesinde tarımsal sulamalar inşaa etmek hatta sulama için enerji temin etme imkanları vardır. Trakya çiftçisi için ayçiçeği sulanması üretimi arttıracağı gibi kazançta sağlayacaktır. Son yıllarda üretim maliyetlerinin artması, destekleme priminin 4 yıl boyunca kilo başına 40 kuruş olarak uygulanması çiftçiyi ayçiçeği üretiminden uzaklaştırdı.”

“TÜRKİYE, AYÇİÇEĞİNDE DIŞA BAĞIMLI HALDEN KURTULMALI”

Yağlık ayçiçeği ihtiyacının ortalama yüzde 65’ini yerli üretimden kalanını tohum veya ham yağ olarak ithalatla karşılayan Türkiye’nin, ayçiçeğinde dışa bağımlı halden kurtulması gerektiğine dikkat çeken Erkin, “Trakya Birlik ve diğer kurumların üretim verileri arasında da önemli farklılıklar var. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği, Trakya Birlik gibi sektörün önemli kuruluşları ayçiçeği tohumu üretiminin 2019 yılında 1 milyon 450–1 milyon 500 bin ton olduğunu kabul ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu ile Tarım Bakanlığına göre ise yağlık ayçiçeği üretimi 1 milyon 915 bin ton. Tarım Bakanlığı çiftçinin prim dosyalarındaki beyan edilen alanı ortalama verimle çarparak üretim verisini buluyor. Gerçekte ise üretim çok daha düşük. Bu yıl üretimin yüzde 20 azaldığı ve Trakya Birlik’e göre ülke genelindeki yağlık ayçiçeği üretimi en fazla 1 milyon 250 bin ton olacağı açıklanmıştır. Geçen yıla göre üretimde 200-250 bin ton düşüş olacağı tahmin edilmektedir. Ülkemizde ayçiçeği endüstriyel tesislerini bekleyen bir tehlike daha oluşmaktadır. Ukrayna da Rusya gibi artık ayçiçeği tohumu yerine ham yağ satmak istiyor. Ayçiçeğini kendileri kırıp ham yağ ve küspeyi ayrı ayrı ihraç ederek katma değerin kendilerinde kalmasını istiyorlar. Türkiye’de yıllık 7.5- 8 milyon ton kırma kapasiteli kırıcı tesisleri var.Ülkemizdeki Kırıcı tesisleri tümüyle devre dışı kalma riski vardır. Ayçiçeği ve diğer tarım ürünlerini Kendimiz üretmezsek, sadece yağ sektörü değil, hayvancılık sektörü de bundan olumsuz etkilenecektir” şeklinde konuştu.