ENEZ MEKTUBU - Ulaş DEMİRAY
Öncelikle belirteyim ki yurt genelindeki işsizlik sorunu bu yazının konusu değildir. Bu yazı ENEZ ÖLÇEĞİ dikkate alınarak yazılmıştır.
***
Aslında Enez’de işsizlik yok, tembellik ve iş beğenmezlik var. Pek çok Enezli gencin hayali Belediye’ye kapağı atıp masa başında kravatlı memur olmak. Gençlerin aklına iş dendiğinde ilk önce Belediye geliyor. Ama işsizlik konusunda sorun ve neden, sadece gençlerin bu tercihi değil. Bir diğer asıl neden de başta yerel yöneticiler olmak üzere ilgililerin ilgisizliği… Kim bunlar? Kaymakamlarımız, Belediye Başkanlarımız, Halk Eğitim Müdürlerimiz, öğretmenlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, Keşan Ticaret Odası ve diğer Odalarımız… Ne yazık ki bu yetkililer Enez’de turizmin ara eleman ihtiyacı için elle tutulur yeterli gayret içinde değiller, ya da yeterli olamadılar.
Başka alternatifleri olmayan gençler de bir iş sahibi olmak için kendilerini yetiştirmek yerine partili bir torpil bulmayı daha gerçekçi görüyorlar..
***
1980’li yıllarda Enez Balıkçılık Kooperatifi’nde, eşleriyle, çocuklarıyla çalışanlar hariç 120 civarında aktif balıkçı vardı. O dönemleri yaşayanlar biliyor ki o yıllar balıkçıların altın yıllarıydı. Elbette balıkçı kazandıkça Enez esnafı da kazanıyordu.. Bugün? Ne yazık ki bu göller verimli çalıştırılmıyor, üretilen ürünler yeterince değerlendirilmiyor. Elde edilen gelir de vergi ve kiralar ile kooperatifin yönetimini elinde bulunduranlara ancak yetiyor. İşin ilginç tarafı yasa gereği limanın işletmesi de aynı kooperatifin elinde bulunuyor.
Enez’in gölleri ve liman artık tam bir profesyonellikle yönetilmelidir. Bu profesyonel anlayış kurulabilirse sadece göller ve liman işletmeciliği bile Enez'in istihdam sorununu çözer.
***
Yıllardır yazdım, konuştum... Duyan olmadı... Artık üretilen su ürünleri ham olarak değil, işlenerek, tütsülenerek, tuzlanarak, vakumlanarak yani katma değer yaratılarak pazarlanırsa Enez’in su ürünleri geliri 4-5 kat artar. Bunun için belediye ya da özel idare ortaklıklarıyla oluşturulacak küçük işletmeler ve imalathaneler Enez’in istihdam sorununu çözer. Bu imalathanelerde, midye, ahtapot, yılan balığı, mavi yengeç gibi pek çok ürün vasıfsız işçiler tarafından bile işlenebilir. Hatta Halk Eğitim Müdürlüğü isterse denizin taşlarından, kabuklarından sanatsal üretimler yapılarak kazanç yolları üretilebilir. Denizin yosunu bile değerlendirilir. Yine bir küçük işletme ile ıskarta su ürünlerden (Gümüş, caganozvs gibi) hem sokak hayvanları, hem de diğer çiftlik hayvanları için yem üretilebilir.
***
Yanılmıyorsam 5-6 yıldır Enez’de yılan hikayesine dönen bir kooperatif girişimi var. Enezli üretici kadınlardan oluşan bu kooperatif için, şimdiki Valimizin, giden kaymakamımızın gayretlerine rağmen bir yer temin edemedik ve kooperatifi aktif hale getiremedik. Kadınlarımız buna rağmen kıt imkanlarla ürettiklerini pazarlayıp aile bütçelerine katkı vermeye çalışıyorlar. Ama ne yazık ki yerel yöneticilerimiz DARDANEL’e gösterdikleri ilgiyi bu kooperatiften esirgiyorlar. Bu kooperatif işlevsel hale gelir ve bir de Keşan’da bir satış yeri açarsa bizim kadınlarımız tepelerinde ustabaşıları beklerken orkinos temizlemek zorunda kalmazlar. Kendi işlerinin patronu olurlar. Her ev bir işletmeye dönüşür..
***
Gerçekten adam gibi kalifiye iş arayan gençler varsa bunlar öncelikle belirlenmeli ve ekonomik destek verilerek, hatta iş garantili meslek kurslarına gönderilmeli ve yetiştirilmelidirler. Bunu kim yapacak? Elbette belediye başta olmak üzere ilgili makamlar yapacak. Enez’de yakında doğal gaz sistemi için yeni iş ve işçi ihtiyacı ortaya çıkacak. Bu ihtiyacı şimdiden belirleyerek bu iş koluna Enezli gençleri, şimdiden yetiştirmek işe yaramaz mı?
***
Yazı uzadı. Elbette Enez’in Turizm ekonomisi için imkanları bu kadar da değil. Bunlar şu anda aklıma geliverenler. Sizden dileğim, “Siz bu konuda başka neler önerirsiniz?” sorusunu yanıtlamanız.
Ben devam edeceğim.
Umarım ilgililer de okuyordur…
DEVAM EDECEK…
