3 Mayıs 2016 Dünya Astım Günü

 

Ülkemizde her yıl Dünya Astım Gününde (Mayıs ayının ilk Salı günü) toplum ve sağlık çalışanları için eğitim toplantıları düzenlenmektedir. Bu yıl da “Hekiminizle işbirliği yaparak Astımınızı kontrol altına alabilirsiniz” sloganı ve “Uygun havalandırma ile havanızı temiz tutun, sağlınızı koruyun” alt sloganıyla 3 Mayıs 2016 Dünya Astım Günü’nde tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çeşitli etkinlikler yapılmaktadır. 2016 Dünya Astım Günü etkinlikleri, GARD Türkiye kapsamında, TC Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Türk Toraks Derneği ve Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği işbirliği ile gerçekleştirilmektedir.

Hem hastalar hem de hekimleri bilgilendirmek amacıyla hazırlanan toplantılarda eğitim kitapları, video ve slayt setleri eşliğinde astım hastalığı pek çok yönleri ile anlatılmaktadır.  Astım için Küresel Girişim (GINA-www.ginasthma.org) desteğiyle de sürdürülen Dünya Astım Günü aktiviteleri ve bu konudaki diğer çabalarla, astım hastalığı hakkında farkındalığın artırılması hedeflenmiştir.

Farkındalık Materyal Hazırlıkları

·         Toplum farkındalığının arttırılmasına yönelik, işaret dili ile bilgilendirmenin de yer aldığı,  ‘Astım’ infografik bilgilendirme filmi

·         Birinci ve ikinci basamak hekimlerin özellikle yeni bilgilerle donanımına yönelik ‘Olgularla Astım’ eğitim videoları

·         Astım hastalarının doğru ilaç kullanımının sağlanması ve ilaç uyumunun artırılması amacıyla hekimlerimizin hastalarına gösterebileceği astımda kullanılan inhaler cihazların kullanımlarını içeren eğitim videoları

·         Astımla ilgili erişkinlerde ve çocuklarda astıma yönelik bilgilendirmelerin afiş ve broşürler ve iç ortamın hava kirliliği, sebepleri ve iç ortam allerjenlerini azaltmaya yönelik çözümlere ilişkin bilgilendirmeler bulunan afiş ve broşürler hazırlanmıştır.

. Dünya Astım günü etkinliğinin bir parçası olarak da basın bildirimiz içinde de astım hastalığı hakkında kısa bir bilgilendirme yapmak istiyoruz!

Astım nasıl bir hastalıktır ve belirtileri nelerdir?

Astım akciğer içi hava yollarında daralmaya neden olan ve alevlenmeler (ataklar) ile seyreden müzmin (kronik) bir akciğer hastalığıdır. Hava yollarındaki bu daralmanın nedeni mikrobik olmayan bir tür iltihap nedeniyle hava yolu duvarının şişmesidir. Hastalık tekrarlayan nefesdarlığı, nefes alıp verirken ortaya çıkan hırıltı/hışıltı/ıslık sesi, göğüste baskı hissi ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösterir.

Astım ne sıklıkta görülmektedir?

Dünyada yaklaşık 300 milyon kadar astımlı hasta olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde ise yaklaşık her 12-13 erişkinden biri ve 7-8 çocuktan biri astım hastasıdır. Astımın görülme sıklığı yıllar içinde giderek artmaktadır.

 Astım için risk faktörleri nelerdir?

Astım hastalığının ortaya çıkmasında etken olan faktörlere risk faktörleri denir. Astımın neden bazı bireylerde görülüp, bazılarında görülmediği işte bu risk faktörleri ile açıklanabilir. Bu faktörler kişiyle ve çevreyle ilgili olmak üzere iki gruptur. Kişisel risk faktörleri içinde kalıtım yani genetik yapı, cinsiyet ve şişmanlık sayılabilir. Çevresel risk faktörleri ise kalıtsal olarak yatkın bireylerde astımın ortaya çıkması ve ağırlığı üzerinde rol oynar. Bunlar alerjenler, tekrarlayan akciğer infeksiyonları, sigara dumanına maruziyet, bazı ilaçlar, iç ve dış ortam hava kirliliği ve beslenme tarzıdır.

 Astım tanısı nasıl koyulur?

Yakınmaları astımla uyumlu olan hastalarda yapılan muayene ve nefes ölçüm testleri ile koyulur.

Astım tedavi edilebilir mi?

Astım tedavisinin amacı hastalığın kontrol altına alınması ve sağlanan bu durumun idame ettirilmesidir. Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de bu hastalığın tedavisi ile ilgili gerekli her türlü ilaç ve malzeme bulunmaktadır. Uygun ilaç tedavisi ile, astımlılar iş ve okul dahil günlük yaşamlarına, hastalık nedeni ile herhangi bir kısıtlanma olmadan devam edebilirler. Astım ilaçlarının büyük bir kısmı soluk alma yolu (inhalasyon) ile kullanılan ilaçlardır ve bu yolla daha az yan etki ile direk hava yollarında istenen tedavi edici etkiyi oluştururlar. Özel cihazlarla verilirler. Tedaviye başlanırken bu özel cihazların kullanım şekli mutlaka hastalara gösterilmelidir.

 Astımın tam kontrol altında olması ne demektir?  

Astımlı bir hastanın gündüzleri astım yakınmasının bulunmaması, gece astım nedeni ile uykudan uyanmaması, hastalığı tedavi eden ve kontrol altında tutan ilaçları kullanırken ayrıca sık olarak hızlı etkili nefes açıcı ilaçlara gereksiniminin olmaması, nefes ölçüm testlerinin normal olması ve günlük işlerini engellenmeden yapabilmesi hastalığın tam kontrol altında olduğunu gösterir.

Bütün astımlılarda hastalık kontrol altına alınabilmekte midir?

 Maalesef astımı tamamen kontrol altında olan hasta sayısı hem dünyada hem ülkemizde halen istenen düzeyde değildir. Halen 4 astımlıdan biri yılda bir kez astım alevlenme (atak) nedeniyle acil servise başvurmaktadır. Astım kontrolünü güçleştiren etkenler arasında ilaçların doğru teknikle ve düzenli kullanılmamasının yanı sıra, sigara dumanı, alerjenler ve kimyasallar gibi tetikleyicilere maruz kalmak ve obezite sayılabilir. Ülkemizde astımlı hastaların %10’undan fazlasının halen sigara içmekte olduğu ve %30-40’nın obez olduğu bildirilmiştir. Yapılan araştırmalarda sigarayı bırakmanın ve obez hastaların kilo vermesinin, astımın kontrolünü kolaylaştırdığı gösterilmiştir

 

T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği ve Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği olarak, GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) çerçevesinde, tüm hekimleri, kamu yetkililerini, Ulusal örgütleri ve Ulusal ve yerel medyayı birlikte çalışmaya davet ediyoruz. 

 

Katkılarınız ve desteğiniz için teşekkür ederiz.

Saygılarımızla

 

T.C Sağlık Bakanlığı

Türk Toraks Derneği Astım Çalışma Grubu 

Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Astım Çalışma Grubu 

Türkiye GARD