Durmaz, “Havamız, Suyumuz, Toprağımız ve Doğamız Gelecek Nesillerin Bize Emanetidir”
ERDOĞAN DEMİR-
Sol Parti Keşan İlçe Başkanı Ali Erol Durmaz, anız yakılması ile ilgili olarak yazılı bir açıklama yayınladı.
Durmaz’ın açıklaması şöyle;
“Çeltik hasadı başladı ve yine çeltik anızlarının yakılması ile ciddi doğa ve çevre sorunları yaşamaya başladık. Ancak çeltik üreticileri çeltik anızlarının yakılması konusunda kendilerince bazı haklı gerekçeleri öne sürmekteler. Çeltik anızlarının yakılmasını savunma gerekçelerinin en önemlisi biçerdöverle yapılan hasat sonrasında tarlada kalan yoğun sapların, bir sonraki ekim için toprağın hazırlanmasını zorlaştırması ve ekim makinesi olan mibzerin tıkanmasına neden olmasıdır. Diğer gerekçeleri ise; Anızları yakarak bir sonraki yıl için daha iyi tohum yatağı hazırlamak. Biçerdöver eleğinden toprağa dökülen zararlılar ile tohumlarını yakarak yabancı ot ve haşereleri yok etmek ve sonraki yıl hızlı ve masrafsız bir yöntemle ekim işini gerçekleştirme gerekçelerini savunmaktadırlar.
Oysa, çeltik sapının yakılmasının bilimsel olarak tespit edilmiş çok sayıda zararı bulunmaktadır. Bu zararları iki ana başlık altında şöyle özetleyebiliriz:
- Hava Kirliliği ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri:
Yakma işlemi, atmosfere büyük miktarlarda zararlı gazlar ve parçacıklar salar. Bunları şöyle sıralayabiliriz;
1 - Partikül Maddelerin ortaya çıkması; Solunum ve kalp-damar sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri olan ince toz parçacıklarıdır. Astım, bronşit ve diğer solunum yolu hastalıklarının şiddetlenmesine yol açabilirler. Yakın bölgelerde bu parçacıkların konsantrasyonu güvenli limitleri aşabilir.
2 - Karbondioksit, metan, azot oksitler ve kükürt oksitler gibi küresel ısınmaya ve iklim değişikliğine katkıda bulunan gazlar yayılır.
3 - Çeltik anızının yakılması ile Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar, dioksinler, furanlar, fosfin ve Uçucu Organik Bileşikler gibi zehirli ve kanserojen bileşikler açığa çıkar.
4 - Duman ve Sis Oluşumu ile yüksek kirlilik seviyeleri, özellikle durgun meteorolojik koşullarda, görüş mesafesini düşüren ve geniş alanlarda hava kalitesini bozan yoğun sis oluşumuna neden olur.
5 - Güneş ışığı varlığında kimyasal reaksiyonlara girerek hem insan sağlığına hem de bitkilere zararlı güçlü bir kirletici olan troposferik ozonun oluşumuna yol açar.
- Toprak Sağlığı ve Verimliliği Üzerindeki Etkileri:
1 - Sapın yakılması, toprağa geri dönebilecek olan önemli bitki besin maddelerinden; Azot, Kükürt, Potasyum ve Fosforun büyük bir kısmının atmosfere karışarak kaybolmasına neden olur. Özellikle tüm azot havaya karışır.
2 - Pirinç sapı, toprağın yapısı, su tutma kapasitesi ve verimliliği için hayati öneme sahip organik maddedir. Yakma, toprağın organik madde içeriğini hızla azaltır.
3 - Yüksek ısı, toprağın üst katmanındaki biyolojik süreçler için gerekli olan yararlı mikroorganizmaları, bakterileri ve biyolojik çeşitliliği öldürür ve yavaş salınımlı toprakta uzun sürede çözülecek bitki besin maddelerini yok ederek uzun vadede toprağın vasfını yitirmesine yol açar ve bunun sonucunda her yıl daha fazla kimyevi gübre ve bitki besin maddelerinin kullanılmasına neden olarak girdi maliyetlerini yükseltir.
4 - Uzun süreli ve tekrarlanan yakma, toprak geçirgenliğini azaltabilir, özgül ağırlığını artırabilir ve toprağın fiziksel ve biyolojik yapısını bozabilir.
Bu bilimsel zararlar nedeniyle, birçok ülke ve uluslararası kuruluş, çeltik sapının açık alanda yakılmasını yasaklamış veya sınırlamıştır. Alternatif olarak sapın toprağa karıştırılması, balyalanıp başka amaçlarla örneğin; hayvan yemi, enerji üretimi, mantar yetiştiriciliği vb. gibi sürdürülebilir yöntemler kullanılması teşvik edilmektedir.”
