Edirne’nin en çok güneş alan ilçesi Enez

BÜLENT SAYLAM

Küresel ısınmanın yerküredeki iklim değişikliklerine neden olması ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi artmaktadır. Fosil yakıt enerji kullanımının verdiği zararların azaltılması için birçok sektör, yenilenebilir enerjiye dönüş yapıyor. Ülkemizde de son yıllarda yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisi kullanımının gözle görülür bir şekilde arttığı gözlemlenmektedir. 

Peki, ‘Edirne’de güneş enerjisi kullanımı ne durumda, Edirne’nin güneş enerjisi potansiyeli nedir?’ gibi konularını sizin için araştırdık. Resmi veriler ışığında Edirne’de ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) başvurularına göre ‘yıllar içinde kaç başvuru yapılmış, Edirne’nin ilçelerinin güneş enerjisi potansiyeli nedir?’ konu başlıkları da araştırmamız içinde yer aldı.

GEPA’DA GÜNEŞLENME SÜRELERİNDE ENEZ

T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının internet sitesinde yayınlanan verilerine göre Edirne’nin en çok güneş alan ilçesi Enez oldu. Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA)’nda Edirne’nin ilçeleri arasında Enez’in 6 ay boyunca güneşlenme süresinin saat olarak 10 saatin üzerinde olduğu belirlendi. Enez’de Haziran ayında 13,56 saat ile en çok güneşlenme süresinin olduğu görüldü. Ardından Temmuz 13,10, Mayıs 12,06, Ağustos 11,85, Eylül 11,24, Nisan 11,12 saat olarak sıralandı. Enez’in diğer  6 aylık verileri ise şöyle: Mart 8,96, Şubat 8,87, Ekim 8,52 Kasım 7,61, Ocak 6,53, Aralık 6,31. Enez’in diğer 6 aylık potansiyelin diğer ilçelerin neredeyse 2 katı kadar fazla olduğu görüldü.

GEPA’DA GLOBAL RADYASYON DEĞERLERİ BAKIMINDAN ENEZ

GEPA’nın verilerine göre güneşlenme süresi açısından Edirne ilçeleri arasında en önde yer alan Enez’in global radyasyon yayılımında KWh/m2 cinsinden 4 ayın 5’in üstünde gözlendi. En yüksekten, aşağı ay ve KWh/m2 olarak değerleri ise şöyle oldu: Haziran 5,92, Temmuz 5,86, Mayıs 5,76, Ağustos 5,36 KWh/m2. Enez’in aldığı en yüksek global radyasyon değeri Edirne İlçeleri arasında ilk üçte yerini alırken Keşan Haziran ayında 6,03 ile Edirne’nin ilçeleri arasında ilk sırayı, İpsala Haziran ayı 5,95 KWh/m2 değeri ile ikinci sırayı aldı. Enez’in 5 KWh/m2 değeri altındaki ayları ise sırasıyla şöyle: Eylül 3,91, Nisan ve Nisan 3,25, Şubat 2,29, Ekim 2,20, Kasım 1,36, Ocak 1,27, Aralık ise 1,07 KWh/m2.

KEŞAN’IN GEPA’YA GÖRE GÜNEŞLENME SÜRELERİ NE KADAR?

GEPA verilerine göre Edirne’nin ilçeleri arasında Keşan’ın 3 ay boyunca güneşlenme süresinin saat olarak 10 saatin üzerinde olduğu gözlendi. Keşan’ın Edirne’nin ilçeler ve aylara göre Temmuz ayında güneşlenme süresi 11,53 saat ile 10. sırada oldu. Keşan’ın güneşlenme süreleri sırası ile şöyle gerçekleşti: Haziran 11,00, Mayıs 9,39, Eylül 8,71, Nisan 7,48, Ekim 6,22, Mart 5,93, Şubat 5,12, Kasım 4,41, Ocak 3,83, Aralık 3,40 saat.

GEPA’DA GLOBAL RADYASYON DEĞERLERİ BAKIMINDAN KEŞAN

GEPA’nın verilerine göre Keşan, global radyasyon yayılımında Edirne ilçelerinde ilk sırayı Temmuz 6,03 KWh/m2 ile aldığını daha önce de söylemiştik. Sırasıyla global rasyasyon değerleri ise şöyle gerçekleşti: Temmuz 5,81, Mayıs 5,53, Ağustos 5,38, Nisan 4,48, Eylül 4,18, Mart 3,28, Ekim 2,87, Şubat 2,29, Kasım 1,69, Ocak 1,48, Aralık 1,19. Bu veriler ışığında Edirne ilçeleri arasında ilk sırayı Temmuz 6,03 KWh/m2 ile Keşan alırken son sırayı ise 1,07 KWh/m2 ile Enez aldı.

EDİRNE’DE GÜNEŞ ENERJİSİ TESİSLERİ NE DURUMDA

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının e-ÇED duyuru portalından aldığımız verilere göre Edirne’de güneş enerjisi üretimi için kamu kurum ve özel sektör kuruluşlarından 7 başvuru yapıldı. Başvuruların 2 Keşan, 2 Merkez İlçe, 2 Meriç ve 1 başvuru da Uzunköprü ilçelerinden yapıldığı görülüyor. İlk başvuru Keşan Belediyesi tarafından 22 Şubat 2018 tarihinde yapılırken bu ÇED başvurusu 8 Haziran 2018 tarihinde ÇED gerekli değildir şeklinde sonuçlandı. Keşan Belediyesinin Kadıköy İçme Tesislerinde 1,39 hektar alana yapmayı planladığı ve bugünkü değeri 1 milyon Dolar olan yatırımın mali nedenlerden dolayı hayata geçirilmediği öğrenildi. Keşan Belediyesinin güneş enerji kurulu gücü ise 1,25 MWe olacaktı. Bir diğer kamu kuruluşu olan Uzunköprü Belediyesi de GES (Güneş Enerji Santrali) için14 Kasım 2022 tarihinde ÇED başvurusunda bulundu. Uzunköprü Belediyesi 1,83 hektar alanda 1,70 MWe elektrik üretmeyi planlıyor. Bugünkü proje bedeli ise 25.623.568 TL.

GÜNEŞ

Güneş enerjisi, kurulum ve kullanım kolaylığı olmasının yanı sıra çevreyi kirletmemesi ve zararlı atık oluşturmaması gibi özelliklere sahip bir yenilenebilir enerji kaynağıdır.

Güneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile (hidrojen gazının helyuma dönüşmesi) açığa çıkan ışıma enerjisidir. Güneş, yaklaşık 3,9x1026 W güç yayan, temiz ve tükenmez bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Güneşten yayılan bu enerjinin çok az bir miktarı Dünyaya ulaşmaktadır. Atmosferin dış yüzeyindeki her metrekareye ortalama 1.367 W güç düşmektedir. Atmosfere gelen bu ışımanın genellikle X ışınlarından ve ultraviyole ışınlardan oluşan bir kısmını emerken bir kısmını ise yansıtmaktadır. 

 Bu derece büyük ve yenilenebilir enerji kaynağının değerlendirilmesi adına Bakanlığımızca yapılan çalışmalar son dönemde hız kazanmıştır. Ülkeler fosil kaynakların çevreye verdiği zararlardan kaçınmak için yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmıştır. Bu sayede güneş enerjisinden ısı ve elektrik üretimi ile ilgili birçok araştırma yapılmakta ve kullanım yıllar geçtikçe artmaktadır. Güneş enerjisinden elektrik üretimi için birden fazla metot olmasına rağmen genel olarak eğilim güneşten gelen ışığın doğrudan elektriğe çevrildiği fotovoltaik sistemlere yoğunlaşmıştır.  Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970'lerden sonra hız kazanmış, güneş enerjisi sistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından azalma göstermiş, çevresel olarak temiz bir enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir. Özellikle temiz bir enerji kaynağı olması ve kurulumdan sonra düşük maliyetle çalışması güneş enerjisinin önemini arttırmaktadır. 

 Güneş Enerjisi Potansiyelimiz

 Ülkemiz, coğrafi konumu nedeniyle önemli bir güneş enerjisi potansiyeline sahiptir. Bakanlığımızca hazırlanan, Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre, ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi 2.741 saat olup ortalama yıllık toplam ışınım değeri 1.527,46 kWh/m2 olarak hesaplanmıştır. GEPA’da yer alan genel potansiyel görünümü ve aylık ortalama global radyasyon dağılımı şu şekilde yer almaktadır.