Dünyada her yıl 5 milyon çocuk 5 yaşına gelmeden hayatını kaybediyor. Peki, sepsis nedir, nasıl tedavi edilir?
Tüm dünya ülkeleri için ciddi bir halk sağlığı sorunu olan ve vücudun enfeksiyona karşı geliştirdiği kontrolsüz yanıt ile kendi doku ve organlarına zarar vermeye başlamasıyla ortaya çıkan SEPSİS, erken tanı konularak tedavi edilmemesi halinde birçok organda yetmezliğe, şok’a ve yüksek oranda ölüme yol açıyor.
Her yıl dünyada yaklaşık 8 milyon kişinin ölümüne neden olan ve yalnız erişkin hastalarda değil çocuklarda da önemli ölüm nedenlerinden olan SEPSİS, yılda 5 milyondan fazla yenidoğan ve çocuk ölümüne de yol açıyor. Her yıl 30 milyondan fazla kişide SEPSİS geliştiğini, SEPSİS gelişen hasta sayısında ise yine her yıl %8-13 artış mevcut.
Her yıl SEPSİS nedeni ile kalp krizi veya akciğer-meme-prostat kanserlerinin toplamından daha fazla ölüm gerçekleşti. Dünyanın birçok ülkesini harekete geçiren SEPSİS, İngiltere’de bu konuda özel bir yasanın çıkmasına zemin oluşturdu. SEPSİS’in Türkiye’de ne sıklıkta görüldüğü ve ne kadar ölüme yol açtığı ile ilgili resmi rakamlar ise mevcut değil.
ANTİBİYOTİK DİRENCİ SEPSİS TEDAVİSİNİ SIKINTIYA SOKABİLİR!
Tedavide en önemli yaklaşımlardan birinin erkenden uygun antibiyotik tedavisine başlanmasıdır. Ancak bu konuda da bazı problemler vardır. Günümüzde mikroorganizmaların önemli bir kısmı bazı antibiyotiklere karşı direnç geliştirmiştir ve birçok antibiyotikten SEPSİS tedavisinde yararlanılamamaktadır. Bunun en büyük nedeni uzun yıllar boyunca antibiyotiklerin bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımının yanı sıra veteriner hekimlikte antibiyotik kullanımı ile ilgili kısıtlamaların yetersiz olmasıdır.
Konuyla ilgili olarak kısa önce uygulamaya sokulan reçetesiz antibiyotik satılmasının yasaklanması, yaklaşık 11 yıldır sürdürülmekte olan antibiyotik yazım ve kullanımının kısıtlanmasına yönelik tedbirler maalesef beklenilen sonucu vermemiştir ve antibiyotik direnci artarak devam etmektedir.
Kısıtlama tedbirlerine rağmen ülkemizdeki yıllık antibiyotik tüketimi ve antibiyotik maliyetleri sürekli artmaktadır. Bu aşamadan sonra gereksiz ve reçetesiz antibiyotik kullanımının engellenmesi için her türlü çaba gösterilmelidir. Antibiyotik direncinin daha fazla artmaması için antibiyotik kullanımı ile ilgili mevcut kısıtlamaların revizyonu ve bu amaçla tüm sağlık kurumlarının işbirliği içerisinde çalışması gerekmektedir
Daha önceden de belirtildiği üzere SEPSİS’de antibiyotik tedavisine başlanılmasında her 1 saatlik gecikme ölüm olasılığını %8 oranında arttırmaktadır. Ancak bu konuda da bazı problemler vardır. Günümüzde Yoğun Bakımda mevcut olan mikroorganizmaların önemli bir kısmı bazı antibiyotiklere karşı direnç geliştirmiştir ve birçok antibiyotikten SEPSİS tedavisinde yararlanılamamaktadır.
Sağlık Bakanlığının ve SGK’nın hastalıklarla ilgili kayıt sistemlerinde SEPSİS için ayrı bir başlık açılarak, tanısal kriterlere uyan vakaların derlenmesi, dolayısı ile ülkemizde SEPSİS’in ne denli ciddi bir tehlike oluşturduğunun daha doğru istatistiklerle değerlendirilebilir hale getirilmesi gerekmektedir.
Bu konuda Türk Yoğun Bakım Derneği gerekli her türlü işbirliğinde bulunmaya gönüllüdür. Özellikle SGK’nın medula sisteminde SEPSİS tanısının tanı kriterleri ile kaydedilebilir hale getirilmesi ve bu şekilde yapılan kayıtlar ile SEPSİS’in mali boyutlarının ne denli büyük olduğunun ortaya konulması da son derece önemlidir.
Sepsis erken tanı konulduğunda tedavisi mümkün olan bir hastalık bütünü. Ama bu tedaviyi zora sokan en önemli unsur ,gerekli— gereksiz antibiyotik kullanımının yaygınlaşması
Ülkemizde son yıllarda reçetesiz antibiyotiğin satışı yasaklansa da yine daha büyük bir sorunla karşıkarşıya kalıyoruz
Benim çocuğum antibiyotiksiz iyileşmiyor diye hekimlere baskı kuran anne ve babalar bence tekrar bu konuyu gözden geçirmeli.
