“Ergene’deki kirliliğin sebebi AKP’dir”

Bakan Kurum’un verdiği cevapta, Keşan Belediyesi’ne ait arıtma tesisinin de en son 9 Şubat 2022 tarihinde denetlendiği ortaya çıktı

MEHMET AYTAÇ

CHP Edirne Milletvekili Doç. Dr. Okan Gaytancıoğlu’nun Uzunköprü Belediyesine Edirne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nce kesilen cezaya ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a vermiş olduğu soru önergesine cevap geldi. Gaytancıoğlu, verilen cevapta Uzunköprü Belediyesi’nin atık su arıtma tesisini çalıştırmadığına dair bir tespitin bulunmadığını belirtti.

Bakan Kurum’dan  gelen cevabı değerlendiren Doç. Dr. Okan Gaytancıoğlu, açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’dan gelen cevap, bazı şeyleri saklamaya çalışsa da, itiraf gibi. Arıtma tesisleri tam olarak çalışıyor. Verilen ceza kanalizasyon sistemine bağlı olmayan bir yer için. Bu şekilde ceza verilecekse AKP’li Belediyelerden başlasınlar. Uzunköprü Belediye’miz, iktidarın beceriksizliği nedeniyle milyonlarca lira elektrik faturası ödeyerek arıtma tesisini çalıştırıyor, çalıştırmaya da devam edecek. Ergene’deki kirlilikten en çok etkilenen yerlerin başında Uzunköprü’müz geliyor. Bunun için Belediyemiz çevreye karşı çok daha duyarlı. AKP yıllardır kangrene dönüşen Ergene’nin kirliliğini çözmediği, çözüm olarak sunduğu proje de bir işe yaramadığı için CHP’li Belediyelere iftira atıyor. En iyi yaptıkları işi yapıp gerçekleri gizlemeye suçu başka yerlere atmaya çalışıyor. Ergene’deki kirliliğin sorumlusu a’dan z’ye AKP’dir. Verilen cevapta 1 Nisan 2019’dan bu yana Meriç Ergene havzasında 4 belediyeye idari ceza uygulandığı belirtiliyor ama bu cezaların hangi belediyelere verildiğine nedense cevap verilmemiş. Aynı dönemde 591 tesise 56 milyondan fazla idari ceza verilmiş. Bu cezalar her şeyden önce Ergene’deki kirliliğin asıl sebebinin sanayi tesisleri ve bunların yarattığı kontrolsüz kirlilik olduğunu gösteriyor. Şimdi ne işe yaradığı belli olmayan derin deşarj ile kirliliği zaten can çekişen Marmara’ya akıtıyorlar. Ergene temizlenmediği gibi Marmara’da daha fazla kirletiliyor. Sonuç olarak Ergene’deki kirliliği sebebi AKP’dir. CHP’li Belediyeler bütçelerini zorlayarak üzerlerine düşen görevleri yapmaktadır. Görevini yapmayan kirlilik kaynağı AKP’dir.”

GAYTANCIOĞLU’NUN ÖNERGESİ VE KURUM’UN VERDİĞİ CEVAPLAR

Öte yandan CHP Edirne Milletvekili Gaytancıoğlu’nun Uzunköprü Belediyesi’ne kesilen ceza ile ilgili verdiği önergede sorduğu sorular ve bunlara Bakan Kurum tarafından verilen cevaplar şu şekilde:

SORU 1: Ergene Nehri’ne kanalizasyon sularını akıtması gerekçesiyle Nisan 2019 tarihinden itibaren hangi belediyelere ne kadar ceza kesilmiştir?

CEVAP 1: 1 Nisan 2019 tarihinden itibaren Meriç-Ergene havzasında 4 belediyeye su konulu 852 bin 515 TL idari para cezası kesilmiştir.

SORU 2: Nisan 2019 tarihinden itibaren kaç sanayi kuruluşuna Ergene Nehri’ni ve kollarını kirlettikleri gerekçesiyle ne kadar ceza kesilmiştir?

SORU 3: Nisan 2019 tarihinden itibaren Keşan ve Uzunköprü belediyelerinin arıtma tesislerinin çalışıp çalışmadığı ne sıklıkla kontrol edilmiştir?

CEVAP 2-3: 1 Nisan 2019 yılından itibaren Meriç-Ergene havzasında su konulu 1535 çevre denetimi gerçekleştirilmiş olup, su konulu 591 tesise 56 milyon 206 bin 970 TL idari para cezası cezası uygulanmıştır. 14 tesisin faaliyetleri durdurulmuştur.

Ayrıca 2019 tarihinden itibaren Uzunköprü Belediyesi Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi’nde 28 Nisan 2020, 1 Ekim 2020, 3 Haziran 2021 ve 27 Ocak 2022 tarihlerinde inceleme ve denetim yapılmıştır. Keşan Belediye Başkanlığı’na ait merkez kentsel atık su arıtma tesisinde 1 Haziran 2021, 15 Eylül 2020, 19 Ekim 2021, 26 Mart 2021 ve 9 Şubat 2022 tarihlerinde Edirne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğümüz teknik personelimizce inceleme ve denetim yapılmıştır.

SORU 4: Söz konusu cezaya neden olan sular nereden ne zaman alınmıştır?

CEVAP 4: Edirne ilimiz Uzunköprü ilçesinde Uzunköprü Belediyesi sınırları içinde Rıza Efendi Mah. İnönü Caddesi üzerinde Ergene Nehri tarafına bakan tarafta yol kenarında alıcı ortama akan Çotra Ticaret karşısı, Büyük Şehsuvar Bey Mahallesi İnönü Caddesi fidanlık yanı ve Shell benzinlik arkası olmak üzere 3 farklı noktadan alınmıştır. Fidanlık yanından alınan atık su numunesi analiz sonucu SKKY standartlarının üzerinde gelmiştir. İdari yaptırıma esas atık su numunesi Büyük Şehsuvar Bey Mahallesi İnönü Caddesi fidanlık yanı 41,266438-26,678807 koordinatlarından 27 Ocak 2022 tarihinde alınmıştır.

SORU 5: Uzunköprü Belediyesi’nin arıtmasını çalıştırmadığına dair bir tespit yapılmış mıdır?

CEVAP 5: Uygulanan idari yaptırım, belediyeye ait mevcut kentsel atık su tesisinin çalıştırılmamasından dolayı değil belediye sınırları içinde bulunan bir mahallede oluşan evsel atık suların kanalizasyon sistemine bağlı olmayıp yağmur suyu kanalına bağlı olması ve bunun sonucunda atık su numunelerinin alındığı cadde üzerinde yağmur suyu deşarj noktasından evsel atık suların deşarj edilmesi ve yine bu evsel atık suların kanalizasyona bağlı olmadan ve herhangi bir arıtma işlemine tabi tutulmaması üzerine uygulanmıştır. Bu sebeple belediyeye ait atık su arıtma tesisinin çalıştırılmamasına dair bir tespit bulunmamaktadır.

SORU 6: Ergene’deki kirliliğin ne kadarlık bir kısmı evsel atıklardan, ne kadarlık bir kısmı sanayi atıklarından kaynaklanmaktadır?

SORU 7: Uzunköprü Belediyesi’nin arıtılmış atık sularını nehre verdiği noktaya geldiğinde Ergene’nin kirlilik oranı nedir? Bu noktadan sonra ne olmaktadır? Bu konuda yapılmış bir inceleme var mıdır?

CEVAP 6-7: Bakanlığımızca 2014 yılından beri Ergene, Gediz, K. Menderes, K. Ege, Sakarya ve Susurluk havzalarında Evsel ve Endüstriyel Kirlilik İzleme Programı yürütülmektedir. 2022 yılında Ergene Havzası’nda toplam 6 adet sıcak noktada izleme çalışmaları devam etmektedir.

SORU 8: Derin deşarja Ergene’den Marmara’ya bırakılan suların denize verilmeden önceki ısı, kimyasal ve biyolojik atık değerleri nedir?

CEVAP 8: Bakanlığımızca kirliliğin yerinde tespitine yönelik çalışmalarımızdan kurulu kapasitesi 5000 m3/gün ve üzeri atık su arıtma tesisleri sürekli 7/24 online izlenerek veriler Bakanlığımız merkezi veri tabanına aktarılmaktadır. Bunun yanı sıra 2021/14 sayılı Marmara Bölgesi’nde bulunan atık su arıtma tesislerinin gerçek zamanlı izlenmesi konulu genelge ile Marmara kıyı illerinde yer alan düşük debili tesisler genelge esasları çerçevesinde izleme sistemini teşkil ederek Bakanlık Sürekli İzleme Merkezi (SİM)’e online bağlantılarını yapmakta, bu sayede SİM üzerinden uzaktan otomatik numune aldırma yöntemi ile bu tesislerde 7/24 teknolojik denetim yapılmaktadır.

SORU 9: Bakanlığınızın Marmara’da yaşanan müsilaj sorunu ve Ergene’nin sularının derin deşarj ile verilmesi arasında bir bağ olup olmadığına ilişkin bir incelemesi var mıdır?

CEVAP 9: Bakanlığımızca 2014 yılından itibaren TÜBİTAK-MAM koordinasyonunda tüm denizlerimizde DEN-İZ ile düzenli izleme çalışmaları yapılmaktadır. Bunun yanı sıra ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü ile Marmara Denizi’nin üç boyutlu modellenmesi ve karasal girdilerin deniz ekosistemi üzerindeki belirlemek amacıyla MARMOD Faz 2 Projesi yürütülmektedir.

Bakanlığımızca müsilaj oluşumunun gözlendiği günden itibaren izleme istasyonları arttırılmış, çalışmalar müsilaj üzerinde yoğunlaştırılmıştır. Müsilaj oluşumu DEN-İZ ve MARMOD projesi kapsamında TÜBİTAK-MAM ve ODTÜ uzman ekiplerince değerlendirilmiş, halen çalışmalar devam etmektedir.