Suya Yazı Yazmak - İsmet Esengin
- Üsmen agam, bugün Tıp Bayramıymış beyaa. Ne annama gelir bu bayram? Astanelere gidip tören mi yapcaaz?
- Üncelikle bu pandemi döneminde kendi saalıklarını içe sayıp bizim saalıımız için canını dişine takan tüm saalık emekçilerinin Tıp Bayramlarını kutlarım. Aklarını üdeyemeyiz. Tıp Baytamının ikayesine gelince de bu tarih bizim memlekete özgüdür. 14 Mart 1827 tariinde İkinci Maamıt döneminde Ekimbaşı Mustafa Beeçet’in ünerisiynen ilk cerrahhane kurulmuştur. Bu gelişme Türkiye’de moderen tıp eitiminin başladıı tarih olaraktan kabul edilir ve ‘Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire’ adlı okulun kuruluş tarii ülkemizde ‘Tıp Bayramı’ olaraktan kutlanır. Atta 14 Mart’ın olduu afta da ‘Tıp Aftası’ olaraktan kabul edilmektedir. İlk kutlama ise 14 Mart 1919 yılında, İstanbul işgal altındayken tıbbıye üçüncü sınıf öörencisi İkmet Boran’ın ünderliinde Tıbbiye öörencilerinin işgali protesto için toplanmasıynan gerçekleşmiştir. Soonasında bu tarih Tıp Bayramı olaraktan kutlanmaya devam etmiştir. 1929-1937 tarihleri arasında ise ilk Türkçe tıp eğitiminin başlangıcı olan 12 Mayıs Tıp Bayramı olaraktan kutlanmış ancak soonasında tekrar 14 Mart’a dönülmüştür.
- Akkaten başta doktorlarımız ulmak üzre tüm saalık çalışanlarının akkını üdeyemeyiz be agam. Bu bayram analarının ak sütü gibi elal olsun.
- Bugün Tıp Bayramı diyerekten bolca konuşma duycaaz, erkes tıp emekçilerinin fedakarlıklarından baasetçek ama gerçek sorunlar gene es geçilcek.
- Ne sorunları varmış beyaa? Bütün ayleler çocukları doktor, emşire ya da astabakıcı olsun diye bi yerlerini yırtar be agam.
- A be kızanım, saalık sistemi iice ticarileşti. Astalar artıkın müşteri gibi görülür. Bu annayışta saalık çalışanları em çok astaynan ilgilenmek zorunda em de özlük akları geriye gitti. Bugün de saalık çalışanları dier memurlara göre ekonomik yönden maadur durumdadır. Saalık çalışanları em maaş yönünden em ek gösterge em de döner sermayeden aldıkları payın eşitsizliinden ötürü şikayetçiler. Pandemi döneminde de saalık çalışanlarına aşırı yüklenip posalarını çıkardık. Onnara yeterli koruma malzemesi veremediimiz alde onnar astalanma paasına canla başla çalışmaa devam ettiler. Yoğun mesai programları saalık çalışanlarını tükenme noktasına getirdi. Bugün koronaya yakalanan er yedi astadan biri saalık çalışanı. Saalık çalışanlarının % 30’u bu astalıa yakalandı. Buna raamen korona illeti ükümet tarafından ala meslek astalıı olaraktan kabul edilmedi. Yapılan araştırmalara göre saalık çalışanlarının %98’i aşırı yorgun. % 40’ı saalık sistemindeki sorunlar nedeniylen istifa etmeyi düşünür. Son 18 ayda 8 binin üzeri doktor istifa etmiş durumda. Son üç yılda yaklaşık 4 bin doktor istifa edip yurt dışına çalışmaya gitmiş. Ayriyeten saalık çalışanlarına yönelik saldırılar ve şiddet eylemleri de saalık çalışanlarının moral motivasyonunu yerle bir etmiş durumda. Bizzat devletin yaptığı araştırmaya göre salık çalışanlarının üçte ikisi sözel, psikolojik ya da fiziksel şiddete uğradıklarını beyan etmişler. Ülkemizde saat başı bir doktor şiddet eylemine maruz kalmakta. Yılda on-onbeş bin saalık çalışanı şiddet maaduru. Bu korkunç bir rakam. Saalıkta şiddet yasası 2020 yılında nihayet çıkabildi. Ancak yetersiz cezalar yüzünden caydırıcılıı tartışılır.
- Deme be agam! Akkaten saalık çalışanlarımızı çok maadur etmişiz. Canımızı emanet ettiimiz bu insanlara daa çok deer vermemiz gerekmez mi?
- Senin zamanında var mıydı bilmem, ama bizim zamanımızda ‘Bir, İki, Üç TIP’ oyunu vardı be kızanım. Bir, iki, üç tıp dedi miydin erkes susardı. İlk konuşan ceza alırdı. Atta acemi öretmenler de yaramaz sınıfları susturmak için bu oyunu oynatırlardı. Tıp emekçileri de sorunlarını devamlı dile getirmee çalışırlar ama Saalık Bakanlıı ve Ükümet ep ‘Bir, iki, üç TIP’ oyunu oynar. Üstelik bir de saalık sistemimiz şööle ii, böle ii diye şişinirler. Gelişmiş ülkelerin terkettii Şeir Astaneleri ile korkunç paralar arcanarak devlet üç beş mütaaide borçlandırıldı. Saalık çalışanları konusunda ise ciddi adım atılmadı . Ürneen; OECD ülkelerinde urtalama 100 bin kişiye 348 Ekim yani doktor düşerkene bizde yaklaşık 130 ekim düşer. Toplam ekim sayımız 107500. İmam sayımızsa yaklaşık 140 bin. Saalık bakanlığı bütçesiynen Diyanetin bütçeleri aynı. 16’şar milyar Tl. Yani öbür dünyaya günderme izmetimiz yaşatma izmetimizden daa fazla. Gene 100 bin kişiye 938 Emşire/Ebe/ Astabakıcı düşerkene bizde bu sayı 301. Atatürk beni Türk ekimlerine emanet edin demişti. Şincik ise ekimlere giderseniz gidin diyorlar. Bu şartlarda fedakarca çalışan başta doktorlarımız ulmak üzere tüm saalık emekçilerinin epiciinin ‘TIP Bayramlarını kutlarım.’ Adi kızanım, sen de kal saalıcakla.
Sözün Özü: TIP emekçileri der ‘Pandemide iyice tükendik; çözün sorunlarımızı kaynak yaratıp’, Sağlık Bakanlığı ve Hükümet der ‘Bir, İki, Üç TIP’, Ağır çalışma koşulları yüzünden ekimler istifa etmekte, ükümetse sorunları çözmek yerine ‘giderlerse gitsinler’ demekte. Sağlık sistemi çökerse bu olur büyük kayıp, bu vurdumduymazlığınız da vallahi büyük AYIP!